Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,Την άποψή μας τη γνωρίζετε: Δεν θα ψηφίσουμε το Μεσοπρόθεσμο!
Το «γιατί» το έχουμε πει πολλές φορές.
Σήμερα θα επικεντρώσω την παρέμβασή μου σε δύο πράγματα:
Την αποτυχία της πολιτικής που εφαρμόστηκε ως τώρα.
Και τα διλήμματα με τα οποία προσπαθούν να μας επιβάλουν τη διαιώνιση ενός θανάσιμου λάθους.
Πρώτα, γιατί το μέχρι τώρα πρόγραμμα απέτυχε:
Τους αριθμούς τους γνωρίζετε: Το έλλειμμα που αντιμετώπισε η χώρα το 2009, το υπολόγισαν σε 36 δισεκατομμύρια. Για να το αντιμετωπίσουν, προ Μνημονίου και με το Μνημόνιο πέρσι, πήραν περιοριστικά μέτρα ύψους 30 δισεκατομμυρίων για τα επόμενα 4 χρόνια. Στην πορεία, επειδή έπεφταν συνεχώς έξω, πήραν κι άλλα μέτρα. Μέχρι το τέλος του 2011, θα έχουν πάρει περιοριστικά μέτρα ύψους 40 δισεκατομμυρίων.
Τώρα σχεδιάζουν και επί πλέον μέτρα για τα επόμενα τρία χρόνια. Έτσι, το συνολικό πακέτο των περικοπών θα φτάσει τα 66 δισεκατομμύρια. Και όμως: το 2015 το αρχικό έλλειμμα των 36 δισεκατομμυρίων δεν θα έχει ακόμα μηδενιστεί.
Γιατί; Γιατί βαθαίνουν την ύφεση, αντί να κόβουν το έλλειμμα. Και έτσι, τα νέα μέτρα τα «τρώει» η ύφεση…
Άρα επιτείνουν το πρόβλημα. Δεν το λύνουν…
Επικαλείται η κυβέρνηση ως επίτευγμα τη μείωση του ελλείμματος το 2010 κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες. Ξεχνά ότι έχει αφήσει απλήρωτες υποχρεώσεις, σε δικαιούχους Έλληνες, για το χρόνο αυτό, ύψους 2,5% του ΑΕΠ. Άρα, η πραγματική μείωση του ελλείμματος είναι η μισή απ’ αυτήν που εμφανίζεται. Πήραν μέτρα ύψους 10% του ΑΕΠ και πέτυχαν πραγματική μείωση 2,5%, κι όχι 5% του ΑΕΠ. Τα τρία τέταρτα των θυσιών πήγαν χαμένες…
Κι αν έχετε την παραμικρή αμφιβολία, να και κάποιοι αριθμοί ακόμα: Υπολόγιζαν για τη φετινή χρονιά το έλλειμμα να πέσει κατά 4%. Όμως, το πρώτο πεντάμηνο του 2011, το έλλειμμα είναι αυξημένο κατά 13%!
Υπολόγιζαν για το σύνολο της φετινής χρονιάς, τα δημόσια έσοδα να αυξηθούν κατά 8,5%. Το πρώτο πεντάμηνο σημειώνουν μείωση κατά 7,1%!
Δεν έπεσαν απλώς έξω στους στόχους. Είχαν τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα απ’ ό,τι επιδίωκαν!
Αυτή την αποτυχημένη πολιτική θέλουν να συνεχίσουν: Να επιτείνουν την ύφεση, την ανεργία, τα λουκέτα, την υστέρηση των εσόδων, τη διεύρυνση του ελλείμματος. Σε αυτό εμείς λέμε όχι…
Να κι ένας ακόμα αριθμός: αυτή τη φορά για το χρέος: Το υπολόγισαν, λοιπόν, στα τέλη του 2009, στο 127% του ΑΕΠ. Όταν ψηφίστηκε το Μνημόνιο, το προέβλεπαν να φτάσει στο 146% μετά από τέσσερα χρόνια, δηλαδή το 2013. Όμως, μόνο λίγους μήνες αργότερα, στα τέλη του 2010, ήταν ήδη 142%. Τώρα είναι πάνω από 150% κι είμαστε μόλις στα μέσα του 2011. Και υπολογίζουν ότι, χωρίς νέα μέτρα, το 2015 θα φτάσει το 200%! Αν αυτό δεν είναι πλήρης αποτυχία πολιτικής, τι είναι;
Αυτή την αποτυχημένη πολιτική ζητούν να συνεχίσουμε και να εγκρίνουμε με την ψήφο μας…
Για να καταλάβουν όλοι: Εφάρμοσαν μια πολιτική με κύριους στόχους τη μείωση του ελλείμματος και του χρέους. Και από τα αποτελέσματά της έχουμε επίμονα υψηλό έλλειμμα - που πλέον τείνει να αυξάνεται αντί να μειώνεται - κι ένα χρέος που εκτοξεύθηκε εκτός ελέγχου και σε επίπεδα χωρίς προηγούμενο.
Εμείς συμφωνούμε με τους στόχους της Δημοσιονομικής προσαρμογής: Συμφωνούμε να μειωθεί το έλλειμμα. Είμαστε πιο αποφασιστικοί: το θέλουμε να εξαλειφθεί τελείως…
Συμφωνούμε πλήρως να ελεγχθεί το χρέος. Εμείς θέλουμε κάτι παραπάνω: να μειωθεί! Γι’ αυτό και μιλήσαμε πέρσι, για πρώτη φορά, για αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου…
Συμφωνούμε και με τα κύρια εργαλεία για την επίτευξη των στόχων αυτών: Αποκρατικοποιήσεις, αξιοποίηση περιουσίας, διαρθρωτικές αλλαγές και δραστική περικοπή κρατικής σπατάλης.
Αυτά, όχι μόνο τα στηρίξαμε, όχι μόνο τα ψηφίσαμε, αλλά τα περισσότερα εμείς τα προτείναμε κι εμείς τα προωθήσαμε, όταν η κυβέρνηση είτε δεν τα έβλεπε, είτε δεν τα ήθελε, είτε τα ειρωνευόταν ακόμα.
Και τώρα τα έχει προσυπογράψει όλα, αλλά δεν ξέρει πώς να τα κάνει. Ή δεν θέλει να τα κάνει. Ή δεν την αφήνουν να τα κάνει…
Για παράδειγμα: Πώς θα γίνουν αποκρατικοποιήσεις στις ΔΕΚΟ, όταν κάποιες πανίσχυρες συντεχνίες τις κρατούν «αιχμάλωτες»; Εμείς καταδικάσαμε ρητά αυτές τις πρακτικές. Το ΠΑΣΟΚ δεν τόλμησε να μιλήσει γι’ αυτά. Γιατί δικοί του είναι! Το ΠΑΣΟΚ τους έδωσε αυτά τα προνόμια εδώ και χρόνια. Το ΠΑΣΟΚ στήριζαν πάντα. Και τώρα το ΠΑΣΟΚ δεν τολμά να τα βάλει μαζί τους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Με το επικαιροποιημένο Πρόγραμμα που καταθέσαμε, το Ζάππειο-ΙΙ, θέσαμε ως προτεραιότητα να βγει η Οικονομία από τη βαθιά ύφεση. Δηλαδή να υπάρξει Ανάκαμψη. Κι αυτό μπορεί να γίνει μόνο με ένα δημιουργικό σοκ Επανεκκίνησης της Οικονομίας.
Ορισμένα απ’ αυτά που προτείναμε τα αποδέχθηκε ήδη η Τρόϊκα. Σε άλλα εξακολουθεί να έχει αντιρρήσεις. Όπως στη μείωση των φορολογικών συντελεστών, για παράδειγμα.
Τελικά στους υπολογισμούς της η Τρόικα έκανε πολλά λάθη. Να, το πιο χαρακτηριστικό:
Απ’ όλες τις αυξήσεις φορολογικών συντελεστών που έγιναν πέρσι, περίμενε περισσότερα φορολογικά έσοδα. Φέτος έχει μείωση φορολογικών εσόδων. Δεν το είδε πέρσι, κι όμως το επαναλαμβάνει και φέτος…
Στο πρώτο πεντάμηνο του 2011, είχαμε αύξηση των φορολογικών συντελεστών στο φόρο φυσικών προσώπων, και όμως προέκυψε μείωση των εσόδων.
Είχαμε αύξηση του ΦΠΑ σε όλες τις κατηγορίες πέρσι και φέτος προκύπτει μείωση εσόδων κι από το ΦΠΑ.
Είχαμε αύξηση συντελεστών για κέρδη επιχειρήσεων και μας προέκυψε μείωση των εσόδων από κέρδη επιχειρήσεων.
Είχαμε αύξηση των συντελεστών για φόρο καυσίμων, και προέκυψε μείωση δημοσίων εσόδων από καύσιμα…
Αν αντιστραφεί το περσινό λάθος, αν μειώσουμε όλους τους φορολογικούς συντελεστές ταυτόχρονα, θα έχουμε μεγαλύτερα έσοδα. Αυτό δεν το βλέπει η Τρόϊκα. Κι έτσι η κυβέρνηση εξακολουθεί να επιμένει σε επιβολή νέων φόρων…
Κι ύστερα δεν διαφωνούμε μόνο στο φορολογικό. Προτείνουμε αποκατάσταση των πολύ χαμηλών συντάξεων και προτείνουμε μέτρα ισοδύναμου αποτελέσματος για να καλυφθεί το κενό. Γιατί δεν μπορεί η οικονομία να αντέξει μέτρα που διαλύουν τον κοινωνικό ιστό. Κι όποιος θέλει να εφαρμόσει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης ως το τέλος, πρέπει να φροντίζει να το αντέξει η κοινωνία. Γιατί χωρίς κοινωνική συνοχή κανένα Πρόγραμμα – ακόμα και το πιο σωστό – δεν αποδίδει…
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Μερικοί βιάστηκαν, μετά από κάποια πρόσφατα δημοσιεύματα του ευρωπαϊκού τύπου, κατά κανόνα άδικα ή συκοφαντικά για το πρόσωπό μου και για τις θέσεις της Νέας Δημοκρατίας, να προεξοφλήσουν τη δήθεν «απομόνωσή» μας στην Ευρώπη.
Αλλά, όπως αποδείχθηκε, βιάστηκαν πολύ. Γιατί φρόντισα να ξεκαθαρίσω τις απόψεις μας. Πάλεψα για την ορθότητα των θέσεών μου. Αλλά και για να στείλω το μήνυμα ότι η ως τώρα πολιτική είναι λάθος κι έχει ξεπεράσει τα όρια αντοχής και της Οικονομίας και της Κοινωνίας.
Σήμερα, υπάρχουν δημοσιεύματα στο σοβαρό ευρωπαϊκό τύπο που αναγνωρίζουν το σφάλμα που γίνεται στην Ελλάδα. Ορισμένοι, μάλιστα περιγράφουν την πολιτική αυτή ως «Οικονομικό βανδαλισμό».
Το οικονομικό επιχείρημά μας, λοιπόν, το βλέπουν ήδη και το αναγνωρίζουν ρητά πολλοί εκτός Ελλάδος. Σύντομα θα αντιληφθούν και το πολιτικό επιχείρημα: Ότι ο Ελληνικός λαός, παρά τις θυσίες του, δεν βλέπει βελτίωση, βλέπει επιδείνωση. Ότι δεν μπορούμε να σπρώχνουμε ένα λαό στην απόγνωση. Ότι η διαιώνιση του λάθους θα οδηγήσει σύντομα σε πολύ χειρότερη θέση, και την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Κι όποιος αγαπά την Ελλάδα, κι όποιος νοιάζεται για την Ευρώπη, είναι υποχρεωμένος να πει τα πράγματα με το όνομά τους και να πάρει θέση ευθύνης.
Όχι να ψηφίσει το λάθος…
Κάποιοι τόλμησαν να μιλήσουν χθες για «φυγομαχία». Κι ακούστηκε, μάλιστα, στην αίθουσα αυτή, από τα χείλη του Πρωθυπουργού, ότι «αν είχαν γίνει διορθωτικές κινήσεις το 2009, θα είχαμε αποφύγει τη σημερινή κατάσταση…».
Του θυμίζω πως επιχειρήθηκαν διορθωτικές κινήσεις τότε: Την άνοιξη του 2009, όμως, ο ίδιος τις τορπίλισε, αρνούμενος κάθε συναίνεση.
Από τότε, εμπράκτως, εμπόδισε κάθε διορθωτική κίνηση. Και το φθινόπωρο του 2009, επέβαλε πρόωρες εκλογές με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, όταν η τότε κυβέρνηση, είχε αποφασίσει «διορθωτικές κινήσεις».
Και κέρδισε τις εκλογές το 2009, εκβιάζοντας την τότε κυβέρνηση και εξαπατώντας το λαό με το αλησμόνητο εκείνο «λεφτά υπάρχουν».
Κάποιοι τόλμησαν να πουν ότι προβλέπουμε την αποτυχία της σημερινής πολιτικής. Δεν την «προβλέπουμε». «Προβλέπω» είναι ένα ρήμα που αφορά το μέλλον. Εμείς απλώς την καταγράφουμε! Διότι η πολιτική σας δεν «θα» αποτύχει. Ήδη έχει αποτύχει!
Κι αυτό δεν το «προβλέπουμε» εμείς. Το αποδεικνύουν οι αριθμοί. Και το καταγράφει και η πλειονότητα του ξένου τύπου.
Κάποιοι τόλμησαν να πουν ότι «κερδοσκοπούμε στη φθορά τους και στην αποτυχία τους». Εμείς κάναμε, πριν δύο ακριβώς εβδομάδες, αυτό που το ΠΑΣΟΚ δεν έκανε ποτέ στην ιστορία του: Δεχθήκαμε να στηρίξουμε κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας, ενώ βρισκόμαστε ήδη μπροστά στις δημοσκοπήσεις! Και τώρα, με συνέπεια και ευθύνη, θα ψηφίσουμε ορισμένα άρθρα του εφαρμοστικού νομοσχεδίου - εκεί που συμφωνούμε - πράγμα που σε αντίστοιχες περιπτώσεις δεν έκανε ποτέ το ΠΑΣΟΚ.
Και παρεμπιπτόντως, θα ζητήσουμε με τα χρήματα από τις αποκρατικοποιήσεις να μπορούμε να αγοράζουμε πίσω ελληνικά ομόλογα σε μειωμένη τιμή. Είμαστε πολύ σχολαστικοί, να μην αφήσουμε τίποτε χρήσιμο να πάει χαμένο. Να μην αφήνουμε αναξιοποίητη καμία ευκαιρία για βελτίωση.
Κάνουμε, δηλαδή, αυτό που το ΠΑΣΟΚ στην Αντιπολίτευση δεν έκανε ποτέ!
Στηρίζουμε ό,τι πιστεύουμε σωστό.
Αλλά συμμέτοχοι στην αποτυχία της κυβερνητικής πολιτικής δεν θα γίνουμε!
Πολύ περισσότερο, όταν έχουμε εγκαίρως προειδοποιήσει κι όταν έχουμε προσπαθήσει ν αποτρέψουμε αυτή την αποτυχία.
Είπε ο κ. Παπανδρέου χθες, ότι υποχρεώθηκε η κυβέρνησή του να πάρει σήμερα «σκληρά και άδικα μέτρα» γιατί δεν υπάρχουν πια χρονικά περιθώρια…
Ρωτώ: 20 μήνες τι έκανε; Ποιος τον εμπόδισε όλο αυτό το διάστημα να προχωρήσει σε αποκρατικοποιήσεις;
Πάντως, όχι εμείς. Εμείς τον πιέζαμε συνέχεια να τις κάνει.
Ποιος τον εμπόδιζε επί 20 μήνες να προχωρήσει σε περιστολή της δημόσιας σπατάλης και κατάργηση ή συγχώνευση δημοσίων οργανισμών;
Πάντως όχι εμείς. Εμείς τον παρακαλούσαμε να τις κάνει.
Ποιος τον εμπόδιζε επί 20 μήνες να προχωρήσει σε αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας; Πάντως όχι εμείς.
Εμείς του το προτείναμε και του υποδείξαμε και πως μπορεί να γίνει…
Τα χρονικά περιθώρια για τον κ. Παπανδρέου στένεψαν γιατί, επί 20 μήνες, η κυβέρνησή του δεν έκανε τίποτε απ’ όσα έπρεπε να κάνει.
Κι έκανε, στο μεταξύ, πολλά ανεπίτρεπτα, που δεν έπρεπε να κάνει: οριζόντιες περικοπές και φορολογικές επιδρομές σε μια οικονομία που βρισκόταν ήδη σε ύφεση.
Ακούσαμε ακόμα, χθες, ότι η κυβέρνηση ξεκίνησε την «επαναδιαπραγμάτευση». Κι όπως εξήγησε ο Πρωθυπουργός, εννοούσε την επιμήκυνση του δανεισμού και τη μείωση του αρχικού επιτοκίου για το δάνειο των 110 δισεκατομμυρίων, που πήραμε πέρσι από το Μηχανισμό Στήριξης.
Αυτό, όμως, αποφασίστηκε τον περασμένο Μάρτιο, όταν άρχισε να φαίνεται ότι το πρόγραμμα δεν απέδιδε και η Ελλάδα δεν μπορούσε να βγει στις διεθνείς αγορές στα τέλη του 2011, όπως είχαν αρχικά σχεδιάσει.
Ήταν, λοιπόν, προσαρμογή στο αρχικό λάθος, ήταν ομολογία λάθους. Δεν ήταν αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης.
Επαναδιαπραγμάτευση σημαίνει να διορθωθεί το λάθος, ώστε να βγούμε από την κρίση. Όχι να προσαρμοστούμε στο λάθος και να το διαιωνίσουμε.
Ήδη, ο υπόλοιπος κόσμος καταλαβαίνει το σοβαρό σφάλμα της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα. Σύντομα θα καταλάβει και το πολιτικό λάθος: Γιατί είναι μέγιστο λάθος, να προσπαθείς να εξυγιάνεις μια οικονομία ισοπεδώνοντάς την, ή να «σώσεις» μια κοινωνία, πυροδοτώντας εκρήξεις και διαλύοντάς την.
Όταν και τα δύο αυτά σφάλματα γίνουν κατανοητά, τότε θα έχει έλθει η ώρα της επαναδιαπραγμάτευσης. Κι αυτή η στιγμή πλησιάζει…
Μας λένε κάποιοι ότι το ερώτημα σήμερα είναι Μεσοπρόθεσμο ή Χρεοκοπία.
Αυτό μας είχαν πει και πέρσι το Μάϊο: Μνημόνιο ή Χρεοκοπία.
Όπως αποδείχθηκε, το Μνημόνιο μας έφερε πιο κοντά στη χρεοκοπία. Και το Μεσοπρόθεσμο δεν θα την αποτρέψει. Θα μας βυθίσει ακόμα περισσότερο στην παράλυση που φέρνει τη χρεοκοπία ακόμα πιο κοντά.
Κάποιοι μας απείλησαν και με διλήμματα του τύπου: Μεσοπρόθεσμο ή… τανκς! Κάποιοι άλλοι, πριν ένα μήνα, είχαν απειλήσει: Μεσοπρόθεσμο ή δραχμή!
Πρόκειται για προπαγανδιστική εκστρατεία φόβου. Η οποία δεν πείθει κανένα. Απλώς δημιουργεί πανικό στην αγορά και αποσταθεροποιεί την Οικονομία.
Κάθε φορά που ακούγονται τέτοιες ανοησίες, το μόνο δυστυχώς που γίνεται είναι να υπάρχει φυγή κεφαλαίων από τις τράπεζες.
Όμως, ο Ελληνικός λαός δεν εκβιάζεται πια. Απλώς η αγορά κακοποιείται. Ας το καταλάβουν και ας σταματήσουν, επιτέλους, αυτά τα πυροτεχνήματα ανευθυνότητας!
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τρείς λογικές:
-- Αυτοί που μας λένε ότι το πρόγραμμα βγαίνει και να το ψηφίσουμε. Αυτή η λογική απλώς στηρίζεται στο ψέμα. Γιατί το πρόγραμμα δεν βγαίνει…
-- Υπάρχουν κι εκείνοι που μας λένε ότι το πρόγραμμα δεν βγαίνει, πράγματι, αλλά προτείνουν να πάμε σε αναδιάρθρωση χρέους. Αυτή η λογική στηρίζεται σε «μισή αλήθεια». Δεν μας λέει τι θα σήμαινε «αναδιάρθρωση», πόσο επώδυνη θα ήταν και πόσο πίσω θα μας πήγαινε...
-- Και υπάρχει και μια τρίτη λογική – η δική μας: που λέει ότι το πρόγραμμα δεν βγαίνει και γι’ αυτό πρέπει να το αλλάξουμε, για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε την κρίση, να ξεπληρώσουμε τα δανεικά και να μη χρειαζόμαστε πλέον μηχανισμό στήριξης και Μνημόνια.
Αν η Ελληνική Οικονομία ανακάμψει, θα βγει από την κρίση. Για μας δεν υπάρχει άλλη λογική, δεν υπάρχει άλλος στόχος: Η Επανεκκίνηση, η Ανάκαμψη και η Ανάπτυξη.
Ανακεφαλαιώνοντας: το Μεσοπρόθεσμο το καταψηφίζουμε γιατί είναι ανεδαφικές οι εκτιμήσεις του, αντιφατικές οι προβλέψεις του, γιατί είναι οικονομικά αναποτελεσματικό και αντιαναπτυξιακό.
Και βεβαίως, γιατί είναι κοινωνικά άδικο. Γιατί φορτώνει, για μιαν ακόμα φορά, τα πιο υπέρογκα βάρη στις πιο αδύναμες πλάτες. Δυσβάστακτα βάρη σε ειλικρινείς φορολογούμενους. Ενώ παραμένουν στο απυρόβλητο οι φοροφυγάδες και η νομενκλατούρα της κρατικής σπατάλης. Κι έτσι διαλύεται η κοινωνική Συνοχή.
Με δύο λόγια μας πάει πιο βαθιά στο αδιέξοδο. Δεν μας βγάζει απ’ αυτό.
Καμιά φορά, οι κοινωνίες διαλέγουν πολιτικές που είναι αναπτυξιακές, αλλά κοινωνικά άδικες. Άλλες φορές, διαλέγουν μέτρα κοινωνικής δικαιοσύνης, που όμως λειτουργούν αντιαναπτυξιακά. Αλλά μέτρα που είναι ταυτόχρονα και άδικα και αντί-αναπτυξιακά, δεν διαλέγουν ποτέ!
Το καταψηφίζουμε, λοιπόν, συνολικά και συντεταγμένα, όπως οφείλει να κάνει κάθε σοβαρός πολιτικός οργανισμός. Που έχει το θάρρος να λέει τα μεγάλα ΝΑΙ, αλλά και τα μεγάλα ΟΧΙ. Όπως απαιτεί το συμφέρον του Έθνους, αλλά, ναι, και το ίδιο το συμφέρον της Ενωμένης Ευρώπης…
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το Σεπτέμβριο του 2009, ο κ. Παπανδρέου κέρδισε τις εκλογές θέτοντας το υπέρτατο… ψευτοδίλημμα: «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα»!
Το θυμάστε;
Μα δεν ξεχνιούνται τέτοια πράγματα!
Τελικώς, ο κ. Παπανδρέου «κατάφερε» και τα δύο: και Σοσιαλισμό και Βαρβαρότητα!
Για το Σοσιαλισμό μην έχετε καμία αμφιβολία: Προστάτεψε όσο μπορούσε τον κρατισμό. Και γονάτισε την οικονομία με φόρους.
Όσον αφορά τη Βαρβαρότητα, ε απλώς κοιτάξτε γύρω σας: Δεν μένει η παραμικρή αμφιβολία ούτε γι’ αυτό…
Το ΠΑΣΟΚ έχει ένα ταλέντο: να εκβιάζει το λαό να διαλέξει ανάμεσα σε δύο κακά. Τελικώς φέρνει και τα δύο!
Η εποχή αυτή, όμως, πέρασε ανεπιστρεπτί.
Τώρα διαλέγουμε το δρόμο που δεν είναι εκβιαστικός. Είναι δύσκολος αναμφίβολα, αλλά είναι και λυτρωτικός. Φέρνει Ελευθερία επιλογών και Ανάπτυξη. Δηλαδή Πρόοδο και Ελπίδα.
Ο κ. Παπανδρέου, βέβαια, επικαλείται τελευταία τον «Πατριωτισμό» όταν πρόκειται να πάρει οδυνηρά μέτρα.
Αλλά «Πατριωτισμός» σημαίνει συλλογική προσπάθεια, ώστε να κάνουμε την χώρα μας καλύτερη και πιο Ελεύθερη. Όχι να την οδηγήσουμε στα χειρότερα.
Το ΠΑΣΟΚ θυμάται την «Πατρίδα» και τον «Πατριωτισμό», όταν πρόκειται να εκβιάσει για ακόμα χειρότερα δεινά, και να βυθίσει το λαό στην κατάθλιψη και τα αδιέξοδα.
Αντίθετα, για μας ο Πατριωτισμός έχει νόημα όταν μιλάει γλώσσα Ελευθερίας, όχι καταναγκασμού. Κι όταν ανοίγει δρόμους προοπτικής και Ελπίδας.
Με αυτό το νόημα της Πατρίδας σας ζητώ να σταθμίσετε τη σημερινή σας απόφαση. Να απορρίψετε τα ψεύτικα διλήμματα. Να καταψηφίσετε τα αδιέξοδα!
Και να ανοίξετε αληθινή Προοπτική, ώστε να βγει η Ελλάδα από την κρίση!