«Κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας, σεβαστέ Πατέρα, κύριοι συνάδελφοι, κύριε Δήμαρχε, κύριοι αρχηγοί,
Σαν
σήμερα πριν από εκατό χρόνια, ανήμερα του Αγ. Δημητρίου ο Ελληνικός
στρατός απελευθέρωνε τη Θεσσαλονίκη και λίγο αργότερα ολόκληρη τη
Μακεδονία μας.
Ας θυμηθούμε κάτι ιστορικό αλλά
όχι τόσο γνωστό: Την τελευταία στιγμή πριν την κήρυξη του πολέμου κατά
της Τουρκίας από τις τέσσερις βαλκανικές χώρες, η Οθωμανική κυβέρνηση
πρότεινε στην Ελλάδα να μην συμμετάσχει στον πόλεμο, με αντάλλαγμα να
πάρει την Κρήτη. Να ανταλλάξει, δηλαδή, γη με γη. Η Ελλάδα απέρριψε το
αίτημα κι έτσι απέδειξε ότι δεν επρόκειτο για κατακτητικό πόλεμο αλλά
για ξέσπασμα απελευθερωτικό. Και η Ελλάδα δεν παζαρεύει την ελευθερία
ούτε προδίδει τους συμμάχους της.
Έτσι, μετά
από λίγες εβδομάδες απελευθερώθηκε η Θεσσαλονίκη μαζί με την υπόλοιπη
Μακεδονία μας και λίγο αργότερα, μετά από ποταμούς αίματος,
προσαρτήθηκε, όπως ήτανε γραπτό και δίκαιο στην Ελλάδα και η Κρήτη μας.
Αυτή είναι η Ελλάδα που μένει πιστή στα ιδανικά της και τιμά το λόγο της. Αυτή είναι η Ελλάδα.
Θα
προτιμούσαμε, βέβαια, σήμερα να γιορτάζαμε την εκατονταετία της
απελευθέρωσης σε συνθήκες πολύ διαφορετικές κι όχι στην καρδιά της
κρίσης, που πλήττει τη Χώρα μας. Όμως ίσως σήμερα τα διδάγματα αυτής της
περιόδου, αυτής της επετείου να είναι πιο επίκαιρα και πιο ισχυρά.
Γιατί η ιστορική επέτειος δεν σημαίνει μόνο παρελάσεις και πανηγυρική
ρουτίνας. Οι μεγάλες ιστορικές επέτειοι είναι ευκαιρία να σκύψουμε μέσα
μας, όχι μόνο για να τιμήσουμε τους προγόνους μας αλλά για να
καταλάβουμε καλύτερα και τον εαυτό μας και τις μεγάλες δυνάμεις που
κρύβει μέσα μας ο καθένας κι όλοι μαζί ως Έθνος.
Κι από την άποψη αυτή, η απελευθέρωση της Μακεδονίας αναδεικνύει δυο πολύ επίκαιρα ιστορικά διδάγματα:
Πρώτο
δίδαγμα, πριν εκατό χρόνια τα πράγματα δεν ήτανε πολύ διαφορετικά από
ότι είναι σήμερα. Δεν ήταν άλλοι Έλληνες οι παππούδες μας ή οι
προπαππούδες μας, που κατάφεραν αυτό τον άθλο. Ήταν σαν και μας, απλά
Έλληνες. Δεκαπέντε χρόνια πριν την εποποιία των Βαλκανικών πολέμων, η
Ελλάδα είχε υποστεί μια ταπεινωτική ήττα στον πόλεμο του 1897. Αυτό δεν
την εμπόδισε όμως, λίγο αργότερα να σηκωθεί στα πόδια της και σε ένα
απίστευτο ξέσπασμα Αναγέννησης και Ελευθερίας, να διπλασιάσει η Ελλάδα
το έδαφός της!
Κάτι τέτοιο πολύ σπάνια έχει
συμβεί στην ιστορία: σε τόσο λίγο διάστημα μια χώρα να συνέλθει από
τέτοια καταστροφή και να τη μετατρέψει σε τέτοιο θρίαμβο! Πράγματι, ως
λαός, κρύβουμε τεράστιες δυνάμεις μέσα μας!
*
Δεύτερο δίδαγμα: την ίδια χρονιά, το 1897, επιβλήθηκε στην Ελλάδα ο
λεγόμενος Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος, λόγω της χρεοκοπίας της, τέσσερα
χρόνια νωρίτερα. Παρά τη χρεοκοπία και το Διεθνή έλεγχο, ωστόσο, η
Ελλάδα τα επόμενα χρόνια ανορθώθηκε, και κατάφερε να μετατρέψει την
αδυναμία της σε δύναμη: Όχι μόνο στάθηκε στα πόδια της, αλλά έσπασε την
απομόνωσή της και πρωτοστάτησε σε αγώνες Ελευθερίας που άλλαξαν τη μοίρα
ολόκληρης της περιοχής της.
Για σκεφτείτε
λοιπόν: χρεοκοπία, ταπείνωση, διεθνής έλεγχος, δεν πτόησαν το φρόνημα
του έθνους. Αντίθετα το αφύπνισαν!
Δεν υπέταξαν τη δύναμη και το πνεύμα του Ελληνισμού. Αντίθετα τα απελευθέρωσαν!
Όλες αυτές οι κακουχίες – πολύ χειρότερες κι από τις σημερινές ακόμα -
δεν νίκησαν την Ελλάδα! Την κατέστησαν πολύ πιο ισχυρή από πριν. Την
αναγέννησαν!
Και κάτι ακόμα: με τη μεγάλη εκείνη εξόρμηση του 1912-13, η Ελλάδα
έλυσε το Μακεδονικό ζήτημα, μια και καλή και με τον πιο αδιαμφισβήτητο
τρόπο.
Γιατί η Μακεδονία είναι
Ελλάδα! Η ιστορία της, η κληρονομιά της, ο Πολιτισμός της, είναι
αναπόσπαστα τμήματα της Ελληνικής Ιστορίας, της Ελληνικής κληρονομιάς,
του Ελληνικού Πολιτισμού.
Δεν χρειάζεται να τσακωνόμαστε για τον Αλέξανδρο τον Μακεδόνα…
Έλληνας ήταν. Ελληνικά μιλούσε. Σε Έλληνες θεούς πίστευε. Για γενιές
πριν απ’ αυτόν οι πρόγονοί του συμμετείχαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες,
υπέρτατο κριτήριο Ελληνικότητας τότε. Έλληνα δάσκαλο είχε, τον
Αριστοτέλη. Τα ομηρικά έπη είχε κάτω από το προσκέφαλό του. Έλληνες
ήρωες διαμόρφωναν το ήθος του - ο Ηρακλής και ο Αχιλλέας - από τους
οποίους ο ίδιος καμάρωνε ότι καταγόταν.
Τον
Ελληνικό πολιτισμό και την Ελληνική γλώσσα διέδωσε σε όλη την Ασία. Ο
ίδιος και οι σύντροφοί του και οι επίγονοί του, Ελληνικά ονόματα έφεραν,
γεμάτα Ελληνικό νόημα...
Αλλά καιρός πια να κοιτάξουμε μπροστά!
Κι είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με όλους, επειδή ακριβώς δεν
παίζουμε ούτε με την Ιστορία μας ούτε με την ταυτότητά μας!
Σήμερα ζούμε, φίλες και φίλοι, κύριε Πρόεδρε, μιαν άλλη κρίση και
δίνουμε έναν άλλο αγώνα επιβίωσης. Αλλά αυτή τη φορά για να
απελευθερώσουμε το λαό μας από δύο ειδών αλυσίδες:
Από τα
δεσμά της υπανάπτυξης, ώστε να κερδίσουμε τη μάχη της
ανταγωνιστικότητας, της ευημερίας και της προόδου, μέσα στην Ευρώπη. Της
οποίας η Ελλάδα είναι αναπόσπαστο μέλος. Και θα παραμείνει!
Αλλά
κι από τα δεσμά της υπερχρέωσης. Που μας οδήγησε σε απίστευτες
ταπεινώσεις και σε φαύλο κύκλο ύφεσης, ανεργίας, δυστυχίας, απόγνωσης…
Τώρα, όμως οφείλουμε να αποκαταστήσουμε – και αποκαθιστούμε - την
αξιοπιστία της χώρας μας. Καθιστούμε ξανά την Ελλάδα αξιοσέβαστη. Κι
αγωνιζόμαστε, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, να σπάσουμε το φαύλο
κύκλο της λιτότητας, να μπούμε στο δρόμο της Ανάπτυξης και να μην έχουμε
στο μέλλον – ποτέ πια - ανάγκη από «μνημόνια», από εξαρτήσεις, από
δανειστές.
Μέχρι πριν από λίγους μήνες,
ελάχιστοι πίστευαν ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στην ευρωζώνη. Τώρα
βγαίνουν και το παραδέχονται, ένας-ένας, μεγάλοι ηγέτες και διεθνείς
οργανισμοί. Πολλοί που μας είχαν «ξεγραμμένους» κι όμως σήμερα ποντάρουν
στην επιτυχία μας. Κι όλοι αντιλαμβάνονται ότι, όπως η κρίση της
Ελλάδας οδήγησε σε κρίση ολόκληρης της Ευρώπης, έτσι και η επιτυχία της
Ελλάδας από δω και στο εξής, θα αποδειχθεί και μεγάλη επιτυχία για
ολόκληρη την Ευρώπη.
Αυτό το στοίχημα ήδη το κερδίζουμε. Σε λίγο χρόνο άλλαξαν πολλά.
Αλλά πρέπει να αλλάξουν ακόμα πολύ περισσότερα. Κάναμε τη διαφορά.
Δείξαμε τη διαφορά. Αλλά δεν έχουμε επιτύχει ακόμα τους στόχους μας.
Θα το καταφέρουμε, εφ’ όσον παραμείνουμε προσηλωμένοι στις δύο λέξεις
που σηματοδότησαν κάθε μεγάλη επιτυχία του Ελληνισμού μέχρι σήμερα:
Πίστη στις δυνάμεις μας, δηλαδή όχι μοιρολατρία.
Και Ενότητα, δηλαδή όχι καχυποψίες και διχόνοια μεταξύ μας. Οι Έλληνες ενωμένοι κάνουμε θαύματα.
Ένας μόνον είναι ο εχθρός που μπορεί να μας νικήσει. Η διχόνοια που μας
διασπά. Κι αυτήν πρέπει να πολεμήσουμε πρώτα και πάνω απ’ όλα.
Το τονίζω αυτό, γιατί και σήμερα δεν λείπουν σημάδια διχασμού. Εκείνων
που κερδοσκοπούν πάνω στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε.
Εκείνων που επαγγέλλονται την καταστροφή. Κι ας έχει αρχίσει να φαίνεται ότι αλλάζει η μοίρα αυτού του τόπου…
Όπως κι εκείνων που ζωντανεύουν τους χειρότερους εφιάλτες του Ελληνικού λαού, για να πουλήσουν… πατριωτισμό!
Γιατί ας μη ξεχνάμε ότι μεθαύριο γιορτάζουμε το ΟΧΙ του Ελληνικού λαού,
στο φασισμό. Και το ΟΧΙ αυτό στο φασισμό δεν είναι στιγμιαίο, είναι
αιώνιο! Δεν μπορούν κάποιοι, στο όνομα της Ελληνικής Πατρίδας, να
νοσταλγούν τους χειρότερους δυνάστες του Ελληνικού λαού, για να
πουλήσουν «Ελληνικότητα».
Το λέω απ’ αυτό εδώ το βήμα σε κάθε κατεύθυνση:
--Ο πατριωτισμός δεν είναι «σημαία ευκαιρίας». Είναι αρετή που, όπως
συμβαίνει με όλες τις αρετές, πρώτα την πληρώνεις ακριβά κι ύστερα την
επιδεικνύεις με υπερηφάνεια. Αλλά και με ταπεινότητα…
-- Ο πατριωτισμός δεν είναι μίσος για όλους τους άλλους. Είναι αγάπη
για το λαό σου και επίγνωση του πολιτιστικού βάρους που κουβαλάει αυτός ο
λαός.
-- Ο πατριωτισμός, λοιπόν, τον ενώνει, δεν τον διχάζει το λαό.
-- Κι ο πατριωτισμός στην Ελλάδα, πάει χέρι-χέρι με τη Δημοκρατία. Δεν
συμβιβάζεται με εκπτώσεις δημοκρατίας ή με περιφρόνηση της δημοκρατίας.
Σήμερα γιορτάζουμε σε δύσκολες στιγμές τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης μας.
Σε λιγότερο από δέκα χρόνια θα γιορτάζουμε τη 200στή επέτειο από τη Μεγάλη Παλιγγενεσία του Ελληνικού Έθνους.
Σας υπόσχομαι ότι τότε η Ελλάδα θα είναι πολύ καλύτερη και πολύ
ισχυρότερη από σήμερα. Φτάνει να μείνουμε ενωμένοι και αποφασισμένοι.
Μόνο που αυτό δεν εξαρτάται από άλλους. Εξαρτάται μόνον από μας!
Και δυσκολίες θα υπάρξουν στο δρόμο. Και κινδύνους θα αντιμετωπίσουμε.
Αλλά αν οι Έλληνες μείνουμε ενωμένοι και πιστέψουμε στον εαυτό μας, τίποτε δεν μας σταματά.
Αποδείχθηκε εδώ, πριν 100 χρόνια.
Εμείς το ξέρουμε πια. Σε λίγα χρόνια θα το καταλάβει και όλος ο υπόλοιπος κόσμος.
Η Ελλάδα δεν είναι «χώρος», είναι χώρα!
Χώρα με μοναδική Ιστορία και Παράδοση…
Και οι Έλληνες δεν είναι «πληθυσμός», είναι λαός...
Λαός περήφανος, με πολιτισμό και αξιοπρέπεια.
Κι αυτός ο «σπόρος που δεν πεθαίνει», μπορεί ακόμα να δημιουργεί ανατροπές και θαύματα.
Όπως είπε κάποτε ο Οδυσσέας Ελύτης:
«Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα,
στο τέλος θα δεις να σου απομένουν
μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι.
Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις».
Τι συμβολίζει το «καράβι»; ΤοΠνεύμα το Ελληνικό της διαρκούς Αναζήτησης!
Τι συμβολίζουν η «ελιά» και το «αμπέλι»; Πολιτισμό Ανθρωπιάς!
Και τι συμβολίζουν και τα τρία μαζί: Φρόνημα Ελευθερίας!
Αυτός είναι ο «σπόρος που δεν πεθαίνει»…
Κι όπως συμπλήρωσε ο Γιάννης Ρίτσος:
«Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαίς, εκεί που πάει να σκύψει….
Να τη πετιέται από ξαρχής κι αντριεύει και θεριεύει…»
Αυτό το «να τη πετιέται…» αποδείχθηκε εδώ στη Θεσσαλονίκη πριν εκατό ακριβώς χρόνια.
Αυτό το «να τη πετιέται…» θα αποδειχθεί ξανά!
Και κλείνουμε σήμερα ευλαβικά το γόνυ στους ήρωες μας, που μας την κληρονόμησαν ελεύθεροι.
Έτσι ήταν πάντα η Ρωμιοσύνη.
Έτσι την κληρονομήσαμε.
Κι έτσι θα την κρατήσουμε. Και καλύτερη ακόμα…
Σας ευχαριστώ».
