.jpg)
Ρεπορτάζ Ευτυχία Βατάλη
Στη σύγχρονη Ιστορία της πόλης, η Αριστοτέλους έχει «κερδίσει» επάξια τον τίτλο της πολιτικής πλατείας της Θεσσαλονίκης. Φωταγωγήθηκε για πλείστες κομματικές συγκεντρώσεις σχεδόν σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις, έγινε το επίκεντρο συλλαλητηρίων και διαδηλώσεων διαμαρτυρίας, «πρωταγωνίστησε» στα πλάνα πολλών τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων.
Ηταν τότε που ο κόσμος κατέβαινε στην πλατεία για να δει τους πολιτικούς αρχηγούς, τότε που οι στοές του Εμπράρ γέμιζαν από σημαιάκια και διαφημιστικά φυλλάδια και που η μυρωδιά από τις καντίνες που τάιζαν το πεινασμένο πλήθος σηματοδοτούσε... εκλογές!
Ωστόσο, η εποχή που η επιτυχία μιας πολιτικής συγκέντρωσης μετριόταν από το αν οι συγκεντρωμένοι έφταναν... στο άγαλμα του Βενιζέλου ή όχι φαίνεται ότι έχει περάσει για τη Θεσσαλονίκη. Η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου να μην παραχωρεί πια την πλατεία Αριστοτέλους για ανοιχτές συγκεντρώσεις πυροδότησε πολλές συζητήσεις. Η βούληση του δημάρχου, Γιάννη Μπουτάρη, είχε διαφανεί και το περασμένο καλοκαίρι, όταν ο Μίκης Θεοδωράκης είχε ζητήσει να μιλήσει στην πλατεία για την οργάνωση «Σπίθα». Η συνέχεια στο... σίριαλ ήρθε τώρα με αφορμή τις προσεχείς εκλογές.
«Η πλατεία Αριστοτέλους θα δίνεται μόνο για χαμηλής όχλησης εκδηλώσεις, που δεν δημιουργούν πρόβλημα στη λειτουργία της πόλης», επανέλαβε προχτές ο δήμαρχος και πρόσθεσε: «Αν τα κόμματα επιμείνουν, θα πρέπει να ξέρουν ότι είναι παράνομα». Η διοίκηση του δήμου δεν πρόκειται, πάντως, να προχωρήσει στην επιβολή προστίμου. Από την άλλη, είναι πολλοί αυτοί που σχολιάζουν ότι η «αναστάτωση» αυτή που προκαλείται στη ζωή της πόλης δεν είναι τόσο συχνή για να καταστεί ενοχλητική, ενώ επισημαίνουν με νόημα ότι αυτό δεν είναι το μείζον πρόβλημα το οποίο αυτήν τη στιγμή καλείται να επιλύσει η δημοτική αρχή.
Η πλατεία των πολιτικών
Ο Κώστας Μαμέλης, πρώην γραμματέας της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ στη Θεσσαλονίκη, θυμάται την πλατεία αυτή από παιδί. «Η πρώτη μου ανάμνηση είναι από το 1963, όταν είχαν αρνηθεί να δώσουν την πλατεία στην ΕΔΑ και στον Γιάννη Πασαλίδη. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν εξέδρες. Οι ομιλητές μιλούσαν από το μπαλκόνι που βρίσκεται στον τέταρτο όροφο, στα δεξιά της πλατείας, έτσι όπως την κοιτά κανείς από τη θάλασσα. Θυμάμαι επίσης την ομιλία του Παπανδρέου το '64, που ήταν πραγματικά μεγαλειώδης, ενώ μια δεκαετία μετά, το '74, όντας πια και ο ίδιος στην ομάδα των διοργανωτών, θυμάμαι την αγωνία μου για την επιτυχία της συγκέντρωσης του Ανδρέα Παπανδρέου».
«Μέχρι το 1981 οι ομιλητές μιλούσαν από το μπαλκόνι του ''Ηλέκτρα Πάλας'', στη γωνία που βλέπει το άγαλμα του Βενιζέλου και την πλατεία Αριστοτέλους. Χαρακτηριστική είναι η φωτογραφία όπου ένα περιστέρι κάθεται δίπλα στα μικρόφωνα που μιλάει ο Καραμανλής», θυμάται ο Θεόδωρος Κρυωνάς, επί πολλά χρόνια... μέγας άρχων των συγκεντρώσεων της ΝΔ στη Θεσσαλονίκη. «Μετά το 1981, οι εξέδρες στήνονταν στην πλατεία, κοντά στη λεωφόρο Νίκης. Εξαίρεση έκανε η ΝΔ που έστησε δύο εξέδρες, μία μπροστά στο ''Ηλέκτρα'', από όπου μίλησε ο Καραμανλής, και μία μπροστά στο Ολύμπιον όπου δόθηκε συναυλία του Σπανουδάκη», προσθέτει.
Οι εντυπώσεις
Τα σκηνοθετικά τερτίπια που έδειχναν τις συγκεντρώσεις πιο ογκώδεις ξεκίνησαν από το 1981. «Ολα πριν ήταν πιο αυθόρμητα», τονίζει ο κ. Μαμέλης και προσθέτει: «Ο κόσμος κατέβαινε στην πλατεία ανοργάνωτος, πήγαινε κάπου όπου μπορούσε να δει τον ομιλητή και όχι εκεί που του έλεγαν οι κομματικοί μηχανισμοί. Από το '81 και μετά, όλα έγιναν πιο επαγγελματικά, οι συγκεντρωσιάρχες παρείχαν εξοπλισμό με σημαιάκια κ.λπ., άρχισαν να κατευθύνουν σκηνοθετικά τον κόσμο. Νομίζω ότι το 1981 με τον Ανδρέα Παπανδρέου έγινε η τελευταία μεγάλη αυθόρμητη συγκέντρωση. Ηταν τότε που γινόταν και η λεγόμενη υποδοχή στο αεροδρόμιο. Επίσης, κατά τη διαδρομή προς την πόλη, ο κόσμος σταματούσε τον Ανδρέα στο Φοίνικα, στο Ντεπό, στην Ανάληψη, στο Φάληρο και στην Εθνικής Αμύνης». Η εξέδρα απ' όπου είχε μιλήσει ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είχε στηθεί με τέτοιον τρόπο, ώστε ο κόσμος μπορούσε να τον βλέπει σχεδόν απ' όπου κι αν βρισκόταν, ακόμη κι από τη Μητροπόλεως.
«Οι οργανωτές και οι σκηνοθέτες των συγκεντρώσεων προσπαθούσαν να παρουσιάσουν χολιγουντιανές παραγωγές, γι' αυτό έστηναν τον κόσμο και στο άγαλμα του Βενιζέλου, ώστε να φαίνονται ογκώδεις οι συγκεντρώσεις, με κινητοποίηση μάλιστα στελεχών από όλη τη Μακεδονία και τη Θράκη», σχολιάζει ο κ. Κρυωνάς.
Στη σύγχρονη Ιστορία της πόλης, η Αριστοτέλους έχει «κερδίσει» επάξια τον τίτλο της πολιτικής πλατείας της Θεσσαλονίκης. Φωταγωγήθηκε για πλείστες κομματικές συγκεντρώσεις σχεδόν σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις, έγινε το επίκεντρο συλλαλητηρίων και διαδηλώσεων διαμαρτυρίας, «πρωταγωνίστησε» στα πλάνα πολλών τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων.
Ηταν τότε που ο κόσμος κατέβαινε στην πλατεία για να δει τους πολιτικούς αρχηγούς, τότε που οι στοές του Εμπράρ γέμιζαν από σημαιάκια και διαφημιστικά φυλλάδια και που η μυρωδιά από τις καντίνες που τάιζαν το πεινασμένο πλήθος σηματοδοτούσε... εκλογές!
Ωστόσο, η εποχή που η επιτυχία μιας πολιτικής συγκέντρωσης μετριόταν από το αν οι συγκεντρωμένοι έφταναν... στο άγαλμα του Βενιζέλου ή όχι φαίνεται ότι έχει περάσει για τη Θεσσαλονίκη. Η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου να μην παραχωρεί πια την πλατεία Αριστοτέλους για ανοιχτές συγκεντρώσεις πυροδότησε πολλές συζητήσεις. Η βούληση του δημάρχου, Γιάννη Μπουτάρη, είχε διαφανεί και το περασμένο καλοκαίρι, όταν ο Μίκης Θεοδωράκης είχε ζητήσει να μιλήσει στην πλατεία για την οργάνωση «Σπίθα». Η συνέχεια στο... σίριαλ ήρθε τώρα με αφορμή τις προσεχείς εκλογές.
«Η πλατεία Αριστοτέλους θα δίνεται μόνο για χαμηλής όχλησης εκδηλώσεις, που δεν δημιουργούν πρόβλημα στη λειτουργία της πόλης», επανέλαβε προχτές ο δήμαρχος και πρόσθεσε: «Αν τα κόμματα επιμείνουν, θα πρέπει να ξέρουν ότι είναι παράνομα». Η διοίκηση του δήμου δεν πρόκειται, πάντως, να προχωρήσει στην επιβολή προστίμου. Από την άλλη, είναι πολλοί αυτοί που σχολιάζουν ότι η «αναστάτωση» αυτή που προκαλείται στη ζωή της πόλης δεν είναι τόσο συχνή για να καταστεί ενοχλητική, ενώ επισημαίνουν με νόημα ότι αυτό δεν είναι το μείζον πρόβλημα το οποίο αυτήν τη στιγμή καλείται να επιλύσει η δημοτική αρχή.
Η πλατεία των πολιτικών
Ο Κώστας Μαμέλης, πρώην γραμματέας της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ στη Θεσσαλονίκη, θυμάται την πλατεία αυτή από παιδί. «Η πρώτη μου ανάμνηση είναι από το 1963, όταν είχαν αρνηθεί να δώσουν την πλατεία στην ΕΔΑ και στον Γιάννη Πασαλίδη. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν εξέδρες. Οι ομιλητές μιλούσαν από το μπαλκόνι που βρίσκεται στον τέταρτο όροφο, στα δεξιά της πλατείας, έτσι όπως την κοιτά κανείς από τη θάλασσα. Θυμάμαι επίσης την ομιλία του Παπανδρέου το '64, που ήταν πραγματικά μεγαλειώδης, ενώ μια δεκαετία μετά, το '74, όντας πια και ο ίδιος στην ομάδα των διοργανωτών, θυμάμαι την αγωνία μου για την επιτυχία της συγκέντρωσης του Ανδρέα Παπανδρέου».
«Μέχρι το 1981 οι ομιλητές μιλούσαν από το μπαλκόνι του ''Ηλέκτρα Πάλας'', στη γωνία που βλέπει το άγαλμα του Βενιζέλου και την πλατεία Αριστοτέλους. Χαρακτηριστική είναι η φωτογραφία όπου ένα περιστέρι κάθεται δίπλα στα μικρόφωνα που μιλάει ο Καραμανλής», θυμάται ο Θεόδωρος Κρυωνάς, επί πολλά χρόνια... μέγας άρχων των συγκεντρώσεων της ΝΔ στη Θεσσαλονίκη. «Μετά το 1981, οι εξέδρες στήνονταν στην πλατεία, κοντά στη λεωφόρο Νίκης. Εξαίρεση έκανε η ΝΔ που έστησε δύο εξέδρες, μία μπροστά στο ''Ηλέκτρα'', από όπου μίλησε ο Καραμανλής, και μία μπροστά στο Ολύμπιον όπου δόθηκε συναυλία του Σπανουδάκη», προσθέτει.
Οι εντυπώσεις
Τα σκηνοθετικά τερτίπια που έδειχναν τις συγκεντρώσεις πιο ογκώδεις ξεκίνησαν από το 1981. «Ολα πριν ήταν πιο αυθόρμητα», τονίζει ο κ. Μαμέλης και προσθέτει: «Ο κόσμος κατέβαινε στην πλατεία ανοργάνωτος, πήγαινε κάπου όπου μπορούσε να δει τον ομιλητή και όχι εκεί που του έλεγαν οι κομματικοί μηχανισμοί. Από το '81 και μετά, όλα έγιναν πιο επαγγελματικά, οι συγκεντρωσιάρχες παρείχαν εξοπλισμό με σημαιάκια κ.λπ., άρχισαν να κατευθύνουν σκηνοθετικά τον κόσμο. Νομίζω ότι το 1981 με τον Ανδρέα Παπανδρέου έγινε η τελευταία μεγάλη αυθόρμητη συγκέντρωση. Ηταν τότε που γινόταν και η λεγόμενη υποδοχή στο αεροδρόμιο. Επίσης, κατά τη διαδρομή προς την πόλη, ο κόσμος σταματούσε τον Ανδρέα στο Φοίνικα, στο Ντεπό, στην Ανάληψη, στο Φάληρο και στην Εθνικής Αμύνης». Η εξέδρα απ' όπου είχε μιλήσει ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είχε στηθεί με τέτοιον τρόπο, ώστε ο κόσμος μπορούσε να τον βλέπει σχεδόν απ' όπου κι αν βρισκόταν, ακόμη κι από τη Μητροπόλεως.
«Οι οργανωτές και οι σκηνοθέτες των συγκεντρώσεων προσπαθούσαν να παρουσιάσουν χολιγουντιανές παραγωγές, γι' αυτό έστηναν τον κόσμο και στο άγαλμα του Βενιζέλου, ώστε να φαίνονται ογκώδεις οι συγκεντρώσεις, με κινητοποίηση μάλιστα στελεχών από όλη τη Μακεδονία και τη Θράκη», σχολιάζει ο κ. Κρυωνάς.
